Kunnen we de anderhalve meter niet opschorten tot de R₀ weer in de maand is?

Coronajournaal aflevering 60

Het land was te klein. In 1989, tijdens het hoogtepunt van de aidscommotie bestond Roel Coutinho (later de voorganger van Jaap van Dissel bij het RIVM, maar toen nog hoofd infectieziekten bij de GGD Amsterdam) het om in zijn inaugurele rede als hoogleraar te zeggen dat de kans om als heteroseksueel door vreemdgaan aids op te lopen één op de miljoen was. Hij had gelijk maar het werd niet gewaardeerd. In die tijd probeerde iedereen met man en macht om discriminatie van homomannen te voorkomen en dus werd toen in de voorlichting benadrukt dat ‘iedereen’ aids kon krijgen, wat maar tot op zeker hoogte waar was.

Het is in het licht van corona interessant om nog even terug te lezen wat Coutinho toen zei. Hij wees erop dat het voorkomen van het aidsvirus onder de heteroseksuele bevolking toen maar 0,1 procent (één op de duizend) was en dat de kans om het bij onbeschermd seksueel contact over te dragen ook ongeveer één op de duizend was. Duizend maal duizend is een miljoen, ofwel de kans om door onbeschermd vaginaal seksueel contact aids op te lopen is 1 op de miljoen. ‘Deze kans is vergelijkbaar met de kans tijdens een vakantiereis naar Mallorca met het vliegtuig naar beneden te storten.’

Hoe zit het met corona?

Volgens het RIVM zijn er in Nederland ruim 1.700 mensen besmet met het virus. Bij een bevolking van 17 miljoen komt dat overeen met 1 op de 10.000, tien maal zo laag dus als destijds bij aids. Om precies te zijn, het RIVM schat in zijn corona-dashboard dat 9,9 op de 100.000 Nederlanders besmettelijk zijn voor anderen.

Net als Coutinho toen heeft arts Huub Schellekens, hoogleraar medische biotechnologie aan de Universiteit Utrecht, wat zitten te rekenen. Wanneer je er bij betrekt dat bij andere maatschappelijke risico’s vaak een grens van 0,05 wordt aangehouden, dan wordt de kans om ziek te worden pas serieus bij ongeveer 25.000 bezoekers in de Kuip (Schellekens is een Rotterdammer). Alle bijeenkomsten onder die grens kun je eigenlijk rustig vrijgeven.

Ik kan eerlijk gezegd niet beoordelen of zijn rekensom klopt, maar zo langzamerhand wordt wel duidelijk dat de corona-epidemie in Nederland voorbij is.

Natuurlijk is het virus niet weg en vermoedelijk zal het in het najaar (wanneer de r van reproductie weer in de maand is) weer terugkomen. Of dat dan een echte golf wordt, is de vraag. Een van ’s werelds grootste virologen, de Vlaming Peter Piot (die zelf ernstig ziek werd door corona), denkt dat het bij opflakkeringen zal blijven.

Wel denk ik dat we zo langzamerhand moeten concluderen dat de anderhalve meter afstand zijn functie verliest, als maar één op de tienduizend mensen het virus kunnen verspreiden. Misschien moeten we die maatregelen dus opschorten tot de R₀ weer in de maand is.

Een andere mogelijkheid is om het op zijn Nederlands te doen. Gedogen dat de coronaregels soms worden overtreden.

Zie ook mijn eerdere coronajournaals.